Skip to content

Een kijkje in de hersenen

Editie 3 - Jan 2016

In het Neurochirurgisch Centrum Noord West-Vlaanderen (de ziekenhuizen AZ Sint-Jan AV, AZ Sint-Lucas en Henri Serruys) zijn we de laatste maanden gestart met de uitvoering van endoscopische hersenoperaties. De eerste ingrepen werden uitgevoerd bij patiënten met hydrocephalie.

Hydrocephalie is een aandoening waarbij in de schedel een abnormale ophoping van hersenvocht ontstaat. Door de vochtophoping ontstaat een verhoogde intracraniële druk. Bij zuigelingen leidt dit tot macrocephalie, prikkelbaarheid en een gespannen fontanel. Bij oudere kinderen en volwassenen ontstaat hoofdpijn, braken, papiloedeem en uiteindelijk achteruitgang van het bewustzijn. Er zijn twee vormen van hydrocephalie. Bij obstructieve hydrocephalie is er een blokkade op de afvoer van het hersenvocht binnen het ventrikelsysteem. Dit kan bijvoorbeeld door een aangeboren vernauwing op de uitloop van de derde hersenkamer (‘congenitale aquaeductstenose’) of door een tumor die de uitloop dichtdrukt. Bij communicerende hydrocephalie daarentegen is er een normale productie en afvoer van het hersenvocht, maar wordt het vocht niet meer voldoende door de hersenen opgenomen.

Neurochirurgische ingreep

De behandeling van hydrocephalie gebeurt door een neurochirurgische ingreep. Tot voor kort werd bij alle patiënten een drainage geïmplanteerd. Hierbij wordt een buisje geplaatst in de hersenen. Dat wordt aangesloten op een klepsysteem dat ervoor zorgt dat het overtollige vocht in de buik terechtkomt (‘ventrikulo-peritoneale shunt’). De implantatie van een shunt is een goede behandeling en is geïndiceerd bij de meerderheid van de patiënten. Er zijn echter ook een aantal nadelen aan verbonden: het buisje kan na verloop van tijd loskomen of infecteren, de klep kan slecht functioneren of verstoppen, etc.

Minimaal invasieve ingreep

Bij een aantal patiënten met obstructieve hydrocephalie is het mogelijk de hydrocephalie te behandelen met een endoscopische ingreep. Endoscopische neurochirurgie is een techniek waarbij via één klein boorgat in de schedel bepaalde hersenoperaties heel precies kunnen worden uitgevoerd. Een belangrijke voorwaarde voor deze techniek is dat men kan werken in een met vocht gevulde holte zoals de hersenkamers of cysten. Bij obstructieve hydrocephalie wordt een gaatje gemaakt in de bodem van de derde hersenkamer. De bodem van de derde ventrikel is een dun membraan. Hierin kan een gaatje worden gemaakt met een scherp instrument of een laser. Deze opening wordt nadien groter gemaakt met een ballonnetje. Door de opening kan het opgestapelde hersenvocht zich verspreiden in de subarachnoidale ruimte met haar cisternen en nadien worden opgenomen in de bloedsomloop ter hoogte van de grote veneuze sinussen. Deze ingreep duurt met de nieuwste endoscopische technieken slechts een dertigtal minuten. Recent hebben we een aantal patiënten met deze techniek behandeld, zowel volwassenen als kinderen.

Het gebruik van een neuro-endoscoop is niet alleen nuttig bij de behandeling van hydrocephalie. Het instrument kan een belangrijke toegevoegde waarde hebben bij microchirurgische hersenoperaties om bijvoorbeeld ‘om de hoek te kunnen kijken’. We kunnen zo ondermeer de exacte positie van een aneurysmaclip beoordelen of de interne gehoorgang inspecteren op een eventuele resttumor na het verwijderen van een acousticusneurinoom.

Deze minimaal invasieve technieken kunnen met de vrije hand verricht worden, maar de neuro-endoscoop kan ook gekoppeld worden aan het neuronavigatiesysteem. Zo worden een maximale nauwkeurigheid en veiligheid ingebouwd.

 

Geschreven door Meer auteurs

Verwant

Geen publicaties beschikbaar...
Geen podcAZt beschikbaar...
Geen media beschikbaar...
Geen gepland event beschikbaar...