Nobelprijswinnaar Sir Peter Ratcliffe gaf voordracht op Third International Renal Conference

SIR PETER RATCLIFFE

Arts-onderzoeker Peter Ratcliffe genoot zijn opleiding in de geneeskunde aan Gonville and Caius College, Cambridge, en St Bartholomew’s Hospital, Londen, voor hij naar Oxford verhuisde om er zich in de nefrologie te specialiseren. Na zijn studie van de fysiologie van de niercirculatie raakte hij geïnteresseerd in de hematopoëtische groeifactor erytropoëtine, door de nieren aangemaakt in reactie op gereduceerde saturatiewaarden.

In 1990 richtte hij met de financiering die hij als Wellcome Trust Senior Fellow kreeg het Hypoxia Biology Laboratory op in het Weatherall Institute of Molecular Medicine, Oxford. Zijn werk daar leidde tot de onverwachte ontdekking dat het onderliggende zuur-stofdetectieproces bij de regulatie van erytropoëtineproductie in de nieren en de lever eigenlijk over alle dierlijke cellen heen werkt, ongeacht de productie van erytropoëtine, en dat het een brede waaier aan cellulaire en systemische reacties op hypoxie aanstuurt. Onder meer ook een gewijzigd energiemetabolisme, angiogenese en celoverleving en -differentiatie. Het laboratorium richtte zich vervolgens op de ontrafeling van het ‘zuurstofdetectie’-mechanisme, een ongeëvenaarde manier van signaaltransductie, gestuurd door zuurstofafhankelijke katalyse van prolyl- en asparaginylhydroxylatie op specifieke plaat-sen binnen de voornaamste transcriptiefactor, HIF (hypoxie-induceer bare factor). Sir Ratcliffes labora-torium toonde aan dat deze hydroxylaties gekatalyseerd worden door een serie van ‘zuurstofsplijtende’ 2-oxoglutaraatafhankelijke dioxygenases, waarvan de activiteit gereduceerd is bij hypoxie.

In 2002 werd Peter verkozen tot lid van de Fellowship of the Royal Society en de Academy of Medical Sciences. Erkenning van zijn werk rond zuurstofdetectie vertaalde zich in verschillende prijstoekenningen, waaronder de Louis Jeantet-prijs voor Geneeskunde, de Canada Gairdner International Award en de Albert Lasker-prijs voor Fundamenteel Medisch Onderzoek. Hij werd tot ridder geslagen voor bewezen diensten aan de geneeskunde en won in 2019 de Nobelprijs voor Fysiologie of Geneeskunde.