Het AZ Sint-Jan Brugge AV huisvest op zijn campus een van de meest vooraanstaande diensten Interventionele radiologie van het land. 24/7 biedt een team van 4 interventieradiologen als onderdeel van de dienst Radiologie zowel diagnostiek als behandeling voor een breed scala aan aandoeningen. Voor interventionele behandeling van ischemische beroerte is de dienst de grootste van België. Ze pioniert ook in de behandeling van acute longembolie.
Interventionele radiologie, hoewel paradoxaal genoeg geen officieel erkende subspecialisatie, vormt een essentieel onderdeel van de moderne geneeskunde. Voor veel patiënten blijft het een relatief onbekend domein, vaak gezien als een korte, technische interventie. Dit staat nochtans in scherp contrast met de kritieke aard van de procedures, die in veel gevallen een directe invloed hebben op zowel de overlevingskansen als de levenskwaliteit van de patiënt.
De discipline wordt gekenmerkt door een hoge mate van urgentie, met frequente ongeplande en acute interventies. Toch blijft de voldoening om levensreddend werk te verrichten en een meetbare impact te hebben op het welzijn van patiënten een krachtige motivatie voor professionals in dit uitdagende en snel evoluerende vakgebied.
Ook vanuit maatschappelijk perspectief is het belang van snelle interventionele ingrepen nauwelijks te overschatten. De economische impact van een langdurige neurorevalidatie, zowel voor de gezondheidszorg als voor de patiënt zelf, is aanzienlijk. Elke succesvolle, tijdige interventie voorkomt niet alleen onnodig leed, maar bespaart ook substantiële middelen.
LAAGDREMPELIG MAAR INTENS
De dienst Interventionele radiologie van het AZ Sint-Jan Brugge AV onderscheidt zich als een niet-universitair centrum met hoogkwalitatieve zorg. De dienst is laagdrempelig toegankelijk voor patiënten en verwijzers, zowel intern als extern. Een belangrijk verschil met veel andere ziekenhuizen is de 24/7 beschikbaarheid van interventionele radiologie. De dienst biedt met meer dan 40 soorten ingrepen een volledig gamma aan zowel neuro- als niet-neuro-interventies, en speelt een belangrijke rol in de samenwerking met de interventionele radiologieafdelingen van UZ Gent en UZ Leuven.
In 2024 voerde de dienst Interventionele radiologie van het AZ Sint-Jan-Brugge AV 667 procedures uit, waarvan 370 medisch urgent. Ongeveer een derde van alle interventies vond plaats buiten de reguliere werkuren. De werkdruk blijft hoog en vergt een gemotiveerd team van 7 angioverpleegkundigen, dat samen met de 4 interventieradiologen behoorlijk wat nachtactiviteit op zich neemt.
De dienst is recent erkend als gespecialiseerd centrum voor de percutane behandeling door middel van ablatie van tumoren in bot, long, lever en nier.
PIONIERSWERK
Het AZ Sint-Jan Brugge AV is een pionier op het gebied van interventies voor longembolie. In april 2022 begon de dienst met het verwijderen van massieve longembolieën en ondertussen voerde ze bijna 50 procedures uit, het grootste aantal in België. Het ziekenhuis heeft een actieve database ter zake opgezet in samenwerking met UZ Leuven, die de basis kan vormen voor wetenschappelijke publicaties.
Daarnaast speelt het centrum een centrale rol in het Belgische beroertezorgnetwerk, met een groot verzorgingsgebied dat zich uitstrekt over Noord- en Midden-West-Vlaanderen en een deel van Zeeland.
HUIDIGE EN TOEKOMSTIGE PROJECTEN
Innovatie en de verdere ontwikkeling van multidisciplinaire zorgpaden voor beroertes, longembolieën en oncologische behandelingen krijgen volop de aandacht. Een belangrijke ambitie is om het bestaande netwerk voor beroertes uit te breiden naar acute massieve longembolieën. De dienst investeert in moderne technologieën, maar legt ook sterk de focus op data-uitwisseling via softwareplatformen, wat een bredere samenwerking binnen het zorgnetwerk faciliteert.
Een AI-gedreven platform is momenteel in gebruik in het beroertezorgnetwerk voor ischemische beroertes. De ambitie is om het ook in te zetten voor de behandeling van acute longembolieën. Zo’n AI-platform voor massieve longembolieën bestaat momenteel nog niet.
Verder wil men de recente erkenning als ablatiecentrum benutten om technieken voor tumorablatie te verfijnen en indicaties te verruimen.
STATE-OF-THE-ART INFRASTRUCTUUR
Recent zette de dienst een aanzienlijke technologische stap vooruit met de ingebruikname van een state-of-the-art biplane angiografiezaal1. Dit nieuwe systeem vervangt de monoplane angiografiezaal, die 12 jaar intensief werd gebruikt. Met 2 loodrecht geplaatste röntgenbuizen en geavanceerde software vermindert niet alleen de doorlichtingstijd, maar ook de benodigde hoeveelheid contrastmiddel. Het systeem biedt bovendien een uitzonderlijke beeldkwaliteit bij een minimale stralingsdosis. Dit maakt complexe procedures, zoals de behandeling van beroertes, aneurysma’s en acute longembolieën, efficiënter en veiliger.
Een bijkomende troef is de geïntegreerde ConeBeam CT-scanner, die artsen ondersteunt bij interventies zoals ablatieve therapieën voor levertumoren en embolisaties voor kwaadaardige aandoeningen. Interventionele oncologie kan een tumor met succes behandelen via de bloedbanen, waarlangs de tumor zich voedt. Deze technologie, aangedreven door artificiële intelligentie, biedt nauwkeurige begeleiding door relevante structuren te identificeren en veilige punctietrajecten te bepalen. Dit maakt de angiografiezaal van het AZ Sint-Jan Brugge AV een cruciale pijler in de moderne interventionele radiologie, met toepassingen variërend van oncologie tot vasculaire en urologische interventies.
VOORUITGANG IN HET VAKGEBIED
Op wetenschappelijk vlak draagt het centrum bij via publicaties en deelnames aan symposia, zowel nationaal als internationaal. De focus van het AZ Sint-Jan Brugge AV op innovatieve technologieën en minimaal invasieve technieken zet nieuwe standaarden voor de interventionele radiologie. In publicaties rond bewezen klinische en technische succesratio’s belichten de interventieradiologen oplossingen die niet alleen patiënten dichter bij huis kunnen helpen, maar ook bijdragen aan wetenschappelijke vooruitgang en bredere toepassingsmogelijkheden binnen het vakgebied.
Zo publiceerden ze in 2023 2 wetenschappelijke papers in samenwerking met UZ Gent en UZ Leuven over innovatieve behandelingen van lymfevochtverlies en leveraneurysma’s. Een eerste multicenteronderzoek toonde aan dat coil-embolisatie een veilige en effectieve methode is voor de behandeling van echte aneurysma’s in de gemeenschappelijke en eigen arteria hepatica2. Uit een retrospectieve studie blijkt dat de techniek 100 % technische en klinische succespercentages opleverde binnen 30 dagen na de procedure. De resultaten tonen aan dat de hepatische arteriae veilig geoccludeerd mogen worden in de leverhilus zonder optreden van ischemie. Dit komt door de uitgebreide collaterale arteries die aanwezig zijn.
Een tweede recente multicenterpublicatie betreft de toepassing van percutane intranodale lymfangiografie (L-LAG) bij patiënten met hardnekkige postoperatieve pelviene lymfoceles of chyleuze ascites3. Met een technische succesratio van 98 % en een klinisch succespercentage van 88 %, is deze minimaal invasieve techniek een veilige en effectieve oplossing voor complexe postoperatieve complicaties. Dit resultaat benadrukt de unieke rol van interventionele radiologie als beeldgestuurde therapie in het beheer van complexe casussen waar traditionele chirurgie minder geschikt is.
De dienst participeert momenteel ook in internationale multicentertrials over de interventionele behandeling van ischemische beroerte door erg perifeer gelegen bloedklonters (DISTAL-trial, net afgesloten) en over de combinatie van cerebrale trombectomie en gelijktijdige stenting van de halsslagader (CASES-trial, nog lopende).
TEAM EN WERKING
Het interventionele radiologieteam bestaat uit 4 interventieradiologen en werkt nauw samen met de diagnostische radiologen, die een essentiële ondersteunende rol spelen. Het team kent een hechte en collegiale sfeer en is trots op zijn expertise en pioniersrol. Het blijft een vakgebied met een sterke technologische vooruitgang en directe impact op patiënten.
Multidisciplinaire samenwerking is essentieel voor een goede werking. De dienst is aanwezig op zo goed als alle multidisciplinaire overlegmomenten in het ziekenhuis. Er is een multidisciplinair zorgpad voor longembolie en levercirrose (TIPS)4. Het AZ Sint-Jan Brugge AV heeft sinds april 2022 een multidisciplinair PERT (Pulmonary Embolism Rescue Team) waarin specialisten uit verschillende disciplines gezamenlijk beslissingen nemen over complexe interventies. Het PERT werkt op de inbreng van spoedgevallen, anesthesie, cardiologie, interventionele radiologie, pneumologie en cardiochirurgie. Het team past een innovatieve, minimaal invasieve techniek toe voor de behandeling van massieve longembolieën. Deze techniek, vergelijkbaar met neurovasculaire trombectomie, kreeg recent overheidserkenning en terugbetaling onder strikte voorwaarden en wordt slechts in een beperkt aantal centra uitgevoerd.
De dienst Interventionele radiologie ondersteunt geregeld collega’s in Oekraïne door materiaal en kennis te delen. Een eenvoudige katheter kan er een leven redden.
REFERENTIES
- Zie ook: Minder straling en betere beeldkwaliteit in de gloednieuwe biplane angiografiezaal, AZlink 60, mei 2024 op azlink.be
- Van Holsbeeck A, Dhondt E, Marrannes J, Claus E, Bonne L, Defreyne L, Maleux G. Coil Embolization of True, Common and Proper, Hepatic Artery Aneurysms: Technique, Safety and Outcome. Cardiovasc Intervent Radiol. 2023 Apr;46(4):480-487. doi: 10.1007/s00270-023-03379-0. Epub 2023 Mar 14. PMID: 36918422 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36918422/
- Verhaeghe L, Holsbeeck AV, Bonne L, et al. Therapeutic lymphangiography with ethiodized oil for the management of lymphoceles and chylous ascites. Diagnostic and Interventional Imaging. 2023 Oct;104(10):500-505. DOI: 10.1016/j.diii.2023.05.003. PMID: 37210283 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37210283/
- Zie ook: TIPS in de behandeling van de complicaties van portale hypertensie bij levercirrose AZlink 54, december 2022 op azlink.be
