In samenwerking met verschillende Belgische huisartsen heeft de dienst Cardiologie van AZ Sint-Jan AV een studie uitgevoerd over de efficiëntie van cardiovasculaire preventie. Het doel van dit onderzoek was om het SCORE-risico (de kans dat een fataal cardiovasculair incident binnen de tien jaar optreedt) te preciseren bij 12637 patiënten van minstens 50 jaar oud, die door hun huisarts worden opgevolgd. Cardiovasculaire preventie omvat een controle van de risicofactoren, en aanpassingen van de levensstijl met een dieet en geneesmiddelen.
Antihypertensiva, statines, hypoglycemiërende middelen aangeraden.
Bij hoogrisicopatiënten – diabetespatiënten en patiënten met een bewezen cardiovasculaire aandoening – zijn de streefwaarden strenger.
Uit het onderzoek kwamen de volgende bevindingen voort:
» Drieëndertig procent rokers
De resultaten tonen nog steeds een hoog percentage actieve rokers (33%), hoofdzakelijk mannen. De prevalentie van actief roken bedraagt 41% bij mannen en 23% bij vrouwen.
» Hypertensie is bij meer dan de helft van de patiënten niet onder controle
Eenenzestig procent van deze patiënten met hypertensie krijgt minstens één antihypertensivum voorgeschreven. De gemiddelde systolische bloeddruk is echter vaak nog te hoog (gemiddeld 141 ± 15 mmHg).
» Patiënten met hypercholesterolemie worden onvoldoende en vaak helemaal niet behandeld
De classificatie van patiënten op basis van de aan- of afwezigheid van hypercholesterolemie werd aanvankelijk overgelaten aan de beoordeling van de onderzoeker. Van 40% van de proefpersonen wordt de cholesterolemie op die manier als normaal beschouwd. Bij de patiënten die als hypercholesterolemisch werden beschouwd, bedraagt de gemiddelde cholesterolspiegel 242 ± 35 mg/dl. De patiënten worden vervolgens opnieuw gerangschikt op basis van de drempelwaarden die in de Europese aanbevelingen worden vermeld. Slechts 0,4% van de proefpersonen die aanvankelijk als hypercholesterolemisch werden beschouwd, worden uiteindelijk bij de mensen met een normale cholesterolemie gerangschikt. Het percentage patiënten met hypercholesterolemie dat wordt onder-behandeld, is bijzonder hoog (76,3%). Drieëntwintig procent van de proefpersonen wordt niet behandeld en zo goed als geen enkele patiënt wordt correct behandeld.
» Eén proefpersoon op twee vertoont abdominale obesitas en één op vijf heeft diabetes
Bij maar liefst 41% van de proefpersonen wordt een Body Mass Index hoger dan 30 vastgesteld. Het percentage abdominale obesitas is 50%. De prevalentie van diabetes is 19,5%. Zevenentwintig procent van de patiënten heeft al een cardiovasculair voorval meegemaakt en 18,5% is ouder dan 75 jaar.
» Het risico op een fataal vasculair incident binnen de tien jaar is zeer hoog bij de onderzochte populatie
Als hoogrisicopatiënten worden beschouwd: de proefpersonen met diabetes en met persoonlijke antecedenten van een cardiovasculair evenement en/of een leeftijd hoger dan 75 jaar. Ze worden dus niet in aanmerking genomen bij de evaluatie van het risico met behulp van het SCORE-systeem. Voor de overige 50,5% is het risico op een fataal cardiovasculair evenement binnen de tien jaar, op basis van het aan Belgische normen aangepaste SCORE-systeem, lager dan 2%, 2-4%, 5-9% en 10% of meer bij respectievelijk 11,75%, 27,15%, 36,28% en 24,82% van de populatie (zie figuur). In de groepen met een hoog SCORE-risico is het percentage mannen hoger.
Besluit: een middelmatig rapport
Deze studie toont aan dat het risico op een fataal cardiovasculair evenement binnen de tien jaar heel hoog blijft in België, zelfs binnen een gemedicaliseerde populatie en duidelijke richtlijnen ten spijt. De hoge prevalentie van roken en obesitas wijst erop dat bewustmakingscampagnes moeten worden voortgezet.
De controle van de arteriële bloeddruk laat sterk te wensen over, en ook de behandeling van hypercholesterolemie is ruim onvoldoende.
Referenties
1. European Heart Journal 2007; 2375-2414.
2. Missault L, Witters N, Imschoot J. Highten year risk for fatal cardiovascular disease in ambulatory daily practice patients in Belgium. Acta Cardiologica 2008;63:11-12.
3. Campbell CL et al. JAMA 2007;2018-2024.
