Een huidletsel bij een 57-jarige patiënte verdwijnt na zes weken even spontaan als het is opgekomen

Drie dagen nadat een huidletsel spontaan op haar hand is opgekomen, meldt een 57-jarige patiënte zich op de dienst Spoedopname. De wonde is niet pijnlijk en vertoont ook geen tekenen van infectie. Na zes weken verdwijnt ze vanzelf.

Een 57-jarige dame meldt zich aan op de dienst Spoedopname. Sinds drie dagen heeft zij een spontaan opgekomen huidletsel ter hoogte van de ulnaire zijde van haar linkerhand. Ze is pijnvrij en er zijn geen functionele beperkingen. De patiënte is koortsvrij en er zijn ook geen andere tekenen van infecties. Het letsel neemt echter niet af in omvang ondanks eerdere behandelingen met perorale antibiotica. Uit de anamnese blijkt enkel dat de patiënte de afgelopen dagen intensief lammetjes heeft gevoed met een melkfles.

De bloedafname toont geen stijging van inflammatoire parameters. Weefselculturen worden afgenomen en er volgt een opname van de patiënte op de dienst Orthopedie / Handchirurgie voor een behandeling met intraveneuze antibiotherapie en lokale wondzorgen.

Tijdens de hospitalisatie treedt een gestage wondgenezing op en bij de weefselculturen kunnen geen kiemen worden geïdentificeerd. Na enkele dagen kan de patiënte het ziekenhuis verlaten en wordt ze op ambulante basis teruggezien in onze polikliniek. Zes weken na de eerste symptomen is de wonde volledig genezen en zijn er geen sequellen.

Oplossing

Dit is een illustratie van een handinfectie veroorzaakt door een virale cutane infectie, meer bepaald door het Orf-virus (genus parapoxvirus). Dit virus is een zoönose en kan door geïnfecteerde schapen of geiten overgedragen worden op de mens. In dit geval spreekt men van een humane Orf-infectie. Een eenvoudig fysiek contact met het besmette dier of dierlijke producten kan tot een infectie leiden. Herders, slagers en dierenartsen lopen logischerwijs een risico. Ook veehouders die lammetjes handmatig flesvoeding geven, zoals in deze casus, zijn frequente slachtoffers.

In de moslimgemeenschap zijn er periodiek meer infecties: tijdens het Offerfeest offert elk gelovig gezin een schaap. Door het verbod op thuisslachtingen is de incidentie van humane Orf-infecties echter gedaald.

Na een incubatietijd van drie tot zeven dagen ontstaat een typisch huidletsel, meestal ter hoogte van de vingers, de hand of de voorarm. Slechts in zeldzame gevallen komt het ook op andere lichaamsdelen voor (het gezicht, het oog, perianaal). Het letsel is meestal solitair en dus unilateraal. Het klinisch verloop wordt gekenmerkt door zes verschillende stadia, gaande van eenvoudige vesikels tot kleurrijke pustels en zelfs ulcera met een diameter van 2 tot 3 cm. Elk stadium duurt ongeveer een week.

De aandoening is zelflimiterend en het huidletsel verdwijnt spontaan na enkele weken. Bij mensen met een huidwonde en/of immunosuppressie is het beloop vaak gecompliceerd. Naast lokale pijn of jeuk kan er ook een begeleidende regionale lymfeklierzwelling optreden. Lichte koorts en algemene malaise kunnen voorkomen, maar deze zijn na drie à vier dagen spontaan verdwenen.

Differentiaaldiagnostisch dient gedacht te worden aan melkersknobbel (pseudokoepokvirus), koepokken, konijnenkoorts (tularemie), granuloma pyogenicum (een huidtumor), herpetische fijt en cutane anthrax.

Om tot de juiste diagnose te komen is een nauwkeurige anamnese in combinatie met een typisch klinisch beeld meestal voldoende en zijn bijkomende, aanvullende onderzoeken, zoals histopathologisch onderzoek en PCR, meestal overbodig. Humane Orf-infecties zijn immers zelflimiterend, waardoor de behandeling enkel bestaat uit adequate lokale wondzorgen om surinfecties te voorkomen. Na gemiddeld zes weken is er een spontane resolutie en is het huidletsel genezen zonder de aanwezigheid van sequellen. Wanneer er toch een bacteriële surinfectie optreedt, kan bijkomende antibioticatherapie noodzakelijk zijn.