AZ COLLOQUIA – Symposium – Pancreas- en slokdarmchirurgie
06/09/2019 09:44 |Verslag van dit evenement/symposium
Symposium – Uniek samenwerkingsverband over de netwerken heen: centralisatie van pancreaschirurgie en slokdarmchirurgie
Voor het azcolloquium op 8 oktober 2019 verenigden organisatoren dr. Tom Feryn en dr. Yannick Mandeville artsen en zorgexperts van AZ Delta en het AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV. Deze twee ziekenhuizen staan centraal in twee unieke samenwerkingen over de netwerkgrenzen heen die zich toeleggen op de centralisatie van pancreaschirurgie en slokdarmchirurgie.
Centralisatie pancreaschirurgie
dr. Bart Smet
Pathologieverantwoordelijken: dr. Tom Feryn – dr. Yannick Mandeville
Per jaar krijgen meer dan 60.000 patiënten de diagnose van kanker. In 2,6 % van de gevallen gaat het om een pancreastumor. De 5-jaarsoverleving van elk soort tumor is sterk variabel, bij een pancreastumor is dit minder dan 15 %. Om deze overleving verder te verbeteren is een multidisciplinaire aanpak aangewezen. De chirurgie is hierin onontbeerlijk.
Gezien het om zeer complexe chirurgie gaat, heeft centralisatie haar nut bewezen. Het Kenniscentrum (KCE) en het RIZIV hebben een aantal voorwaarden vooropgesteld waaraan een ziekhuis moet voldoen en waarbij een minimum aantal patiënten moet behandeld worden (25 pancreaskopresecties).
Het AZ Delta en het AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV en hun geassocieerde ziekenhuizen binnen het NOW- en het KOM-netwerk zijn sedert maart 2019 een samenwerking gestart. Door de centralisatie van deze chirurgie en een uitmuntende samenwerking tussen beide netwerken zien we reeds dat het aantal patiënten is gestegen. Als we kijken naar het begin van de samenwerking, uitbreidend naar het einde van dit jaar, zullen bijna 60 patiënten een pancreaskopresectie (whipple procedure) gekregen hebben. De centralisatie zorgt voor een vlotter postoperatief verloop, minder complicaties, een lager sterftecijfer en dus ook een betere overleving.
De samenwerking zorgt ook voor een uniformisering van zowel pre-, per- als postoperatieve procedures. Er is een protocolboek opgesteld en een website (pancreascentrum.be) gelanceerd. Wettelijk bepaald moeten de diagnostische, de peroperatieve en postoperatieve gegevens bijgehouden worden, net als de 90-dagen postoperatieve mortaliteit. Dit wordt rigoureus ingegeven in een nationale database waaruit feedback en een audit zullen volgen.
Centralisatie slokdarmchirurgie
dr. Jan Lesaffer
Het KCE-rapport rond de kwaliteitsindicatoren voor de aanpak van slokdarmkanker vormde de eerste aanzet tot de vorming van het consortium rond slokdarmchirurgie, dat nu in 2019 concreet vorm kreeg. De bedoeling is verder te groeien, in eerste instantie tot erkend referentiecentrum voor slokdarmchirurgie in België. Het protocolboek dat in januari 2019 in gebruik genomen is, zorgt voor de nodige richtlijnen, fungeert als werkinstrument en dient tot hulpmiddel om tot standaardisatie gebaseerd op evidentie te komen. Het is geworteld in het Enhanced Recovery After Surgery (ERAS)-protocol en gaat uit van een multidisciplinaire aanpak, waarin communicatie een cruciale rol speelt. Het ultieme doel: de outcome van de patiënt verbeteren en voor deze complexe chirurgie tot een daling van de morbiditeits- en mortaliteitscijfers komen.
Voorstelling zorgtraject door expertverpleegkundigen
dhr. Tomas Leupe, dhr. Simon Desnouck
Patiënten die slokdarm- of pancreaschirurgie ondergaan, vragen een multimodale, multidisciplinaire aanpak. De expertverpleegkundige speelt daarin een zeer belangrijke rol als Enhanced Recovery After Surgery (ERAS)-coördinator. Deze staat in voor zowel de pre- als de postoperatieve begeleiding van de patiënt bij slokdarmchirurgie en pancreaschirurgie. Als dusdanig behoort stimulatie en coördinatie van de multidisciplinaire aanpak tot diens takenpakket, niet enkel in het AZ Delta of het AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV, maar ook over de ziekenhuisgrenzen heen. De patiënt staat centraal in dit zorgtraject en samenwerking is essentieel. Het traject blijft natuurlijk continu in evolutie en zal worden bijgestuurd aan de hand van publicatie van de evaluaties in een centrale database.