Omtrent centralisatie in het kader van hoofd-halstumoren bestaat nog geen verplichtend wettelijk kader, zoals voor pancreas- en slokdarmtumoren. De Mond-, kaak- en aangezicht (MKA)-chirurgen van AZ Sint-Jan en het AZ Zeno vonden het evenwel raadzaam om voor deze ernstige pathologie de krachten te bundelen. Voor de patiënten die zich initieel in AZ Zeno aanbieden is de reeds goed uitgewerkte paramedische en sociale omkadering binnen het Brugs Oncologisch Hoofd-Hals Centrum een grote meerwaarde.
CENTRALISATIE ZELDZAME PATHOLOGIE
De samenwerking loopt sinds begin 2020 en vloeide voort uit het assistentschap van dr. Christophe Spaas op de dienst MKA van AZ Sint-Jan. Vanuit zijn interesse in de oncologie ging hij zich hierin nog verder specialiseren in München, Milaan en Zürich. Hij verdiepte zich vooral in de 3D-voorbereiding van ingrepen, een techniciteit die ook in het oncologische veld een enorme progressie maakt. Vervolgens startte dr. Spaas in AZ Zeno en richtte er samen met dr. Nathalie Neyt een nieuwe dienst MKA op. Om ook daar hoogkwalitatieve hoofd-halsoncologie te kunnen aanbieden, besloot hij in samenspraak met de oncologisch chirurgen van het AZ Sint-Jan (zie kader), om de meer dan 20 jaar expertise die in Brugge is opgebouwd, te benutten. Na de basisstaging worden de patiënten doorverwezen naar AZ Sint-Jan voor de diepgaandere onderzoeken, chirurgie en peri-operatieve paramedische of sociale begeleiding.
Alarmsignalen voor mondtumoren:
- Een niet-traumatisch letsel dat na twee weken niet verdwijnt, is verdacht.
- Aarzel niet om door te verwijzen:
- Veel patiënten met mondtumoren krijgen initieel een doorverwijzing naar de tandarts, maar hebben door hun socio-economische situatie geen vaste tandarts. Bijgevolg lukt het hen moeilijker om een afspraak op korte termijn vastgelegd te krijgen en komen ze pas in een later stadium bij de MKA-chirurg terecht, met de nodige gevolgen voor hun prognose.
- De secretariaatsmedewerkers van de diensten MKA van het AZ Sint-Jan en AZ Zeno zijn alert voor vermelding van vermoeden van oncologische pathologie of verdacht letsel en zullen deze patiënten bij verwijzing steeds voornemen.
EXPERTISE HOOG HOUDEN
Hoewel het spectrum van hoofd-halstumoren vrij breed is, en bijvoorbeeld ook huid- of speekselkliertumoren omvat, blijft het een zeldzame pathologie. Jaarlijks wordt in heel Vlaanderen slechts bij een 600-tal patiënten de diagnose gesteld van een maligniteit van de orale caviteit. Centralisatie geeft de gespecialiseerde artsen de mogelijkheid om hun expertise hoog te houden en chirurgisch-technisch goede kwaliteit te leveren, met optimale resultaten tot gevolg. De wekelijkse uitvoering van microchirurgische reconstructies in het AZ Sint-Jan maakt dat ook de andere leden van het operatieteam hier zeer geroutineerd in zijn. Het geeft de diensten MKA van beide ziekenhuizen meteen ook de mogelijkheid om een volledige oncologische en reconstructieve behandeling aan te bieden. Voor tumoren die zich op de grens van beide expertises bevinden, is er bovendien een goede samenwerking met de dienst Neus-, keel- en oorziekten. De aanwezigheid van een oncologisch centrum met een goed uitgebouwde dienst Radiotherapie draagt eveneens bij tot de zorg- en opvolgmogelijkheden.
STERKE PARAMEDISCHE EN SOCIALE OMKADERING
De chirurg en de zuiver medische zorgverlening vormen evenwel slechts één schakel in het geheel. De sterk uitgediepte paramedische en sociale omkadering binnen het Brugs Oncologisch Hoofd-Hals Centrum, dat zich een van de grootste referentiecentra in Vlaanderen mag noemen, maakt voor de patiënten het grote verschil. Ongeveer driewekelijks houden dr. De Ceulaer, dr. Spaas en een van de radiotherapeuten gezamenlijk oncologisch spreekuur, waarbij het gespecialiseerde ondersteunende team van paramedici en sociaal werkers zich stand-by houdt. Veel oncologische MKA-patiënten bevinden zich in een socio-economisch moeilijke situatie. Wie zich voorheen initieel in AZ Zeno aandiende, werd doorgaans doorverwezen naar een oncologisch centrum dat zich verder van hun thuisbasis bevond. Nu hoeven deze patiënten zich niet verder dan Brugge te verplaatsen en bovendien enkel voor de chirurgie zelf. Dat verdere medische opvolging opnieuw in AZ Zeno kan, vormt voor velen onder hen een geruststelling.
Samenstelling van het Brugs Oncologisch
Hoofd-Hals Centrum
Mond-, kaak- en aangezichtchirurgen
dr. Johan Abeloos
dr. Tom De Backer
dr. Joke De Ceulaer
dr. Philippe Lamoral
dr. Christophe Spaas
Neus-, keel- en oorartsen
dr. Catherine Dick
dr. Tom Vauterin
Radiotherapeuten
dr. Isabel Hutsebaut
dr. Sabine Meersschout
dr. Martijn Swimberghe
Medische oncologen
dr. Alain Bols
dr. Barbara Brouwers
dr. Nele Claes
dr. Eveline De Cuypere
Radiologen
dr. Jan Casselman
dr. Joost Delanote
dr. Bert Geerts
Anatomopathologen
dr. Pascale De Paepe
dr. Ivo Van Den Berghe
dr. Jacques Van Huysse
dr. Lieve Vanwalleghem
Logopedisten
Caroline Vandenbruaene
Charlotte Vande Woestyne
Diëtisten
Lore Alvoet
Martine Harnisfeger
Sociaal werker
Sabine Maene
Deskundige medische administratie
Eva Daschot
