Ooit al in Zuid-Afrika geweest? Ik in elk geval nog niet. Velen vinden dit een gat in mijn cultuur. Niet dat ik wakker lig van een gat meer of minder. Een gat in de dag slapen, doe ik al lang niet meer, een gat in de lucht springen in de huidige tijden ook al niet,
en regelmatig brand ik mijn gat, zodat ik op de blaren moet zitten.
Zuid-Afrika blijkt een prachtig land te zijn, met uitdagende landschappen, bijzondere fauna en flora en een bewogen geschiedenis. Hoewel ik dus nog niet ter plekke ben geweest, voel ik me ondertussen al tegen wil en dank een ingewijde in de materie. Niet in het land als dusdanig, maar wel vanwege de Zuid-Afrikaanse variant van het COVID-virus.
Hier wil ik trouwens toch een lans breken voor onze artsen. In december meldde zich een patiënt voor opname op onze geriatrie-afdeling. Systematisch krijgt elke patiënt bij opname een COVID-PCR-test. Die bleek positief, waardoor de patiënt op de COVID-afdeling terechtkwam. De alertheid, kennis en het maatschappelijk engagement van onze artsen dreef hen ertoe het initiatief te nemen om het PCR-staal verder te laten typeren. Dit op basis van hun ervaring met het klinisch verloop bij COVID-patiënten, gekoppeld aan de Ct-waarden van de PCR-test. Bij deze patiënt waren die atypisch. Dit eerste staal werd overgemaakt aan het nationaal referentiecentrum voor COVID-typering. Twee weken later kregen we het resultaat: het gaat om de Zuid-Afrikaanse variant van het COVID-virus. Niet om een gat van in de lucht te springen dus, of misschien toch wel. Niet, omdat dit om een besmettelijkere vorm van het COVID-virus gaat en we een van de eersten zijn waar deze variant werd vastgesteld. Wel, omdat deze variant door de alertheid van onze artsen werd gedetecteerd. Voor hetzelfde geld werd er geen bijkomende typering aangevraagd van het positieve COVID-staal en was dit dus een ‘gewone’ coronapatiënt gebleven.
Door deze eerste ontdekking hebben we verder alle stalen van COVID-positieve patiënten dieper laten typeren, wat een week later resulteerde in de detectie van nog eens vijftien patiënten met een Zuid-Afrikaanse variant van het COVID-virus.
Je begrijpt dat deze ‘ontdekking’ onmiddellijk de nodige aandacht krijgt in alle media. Het grote gevaar dat ontdekt wordt in ons eigen midden en in onze regio. Hoewel experten en wetenschappers voorzichtig blijven en soms verschillende visies hebben over wat deze variant nu precies betekent, besmettelijker is hij in elk geval. Is hij pathogener, dodelijker en meer bestand tegen een vaccin? Dit alles is absoluut niet zeker, noch uitgeklaard. Maar door de massale media-aandacht is elke vorm van gezond verstand, nuance en redelijkheid volledig zoek. Waar deze variant vandaan komt, is onduidelijk. Wat wel duidelijk is, is dat een patiënt besmet met de Zuid-Afrikaanse variant van het COVID-virus zich aanmeldde in het ziekenhuis en dat dankzij de alertheid van onze artsen deze variant werd gediagnosticeerd. In plaats van te stigmatiseren hoe erg het wel is dat in ons ziekenhuis dit baarlijke kwaad is ontstaan, zou men ons moeten feliciteren en complimenteren dat we dit tijdig ontdekten.
Uit alle hoeken en gaten komt er commentaar, maar wij vegen ons gat niet aan de poort en hebben voor ieder gat een spijker. Wie deze drie uitdrukkingen niet kent, moet ze maar eens opzoeken.
Bij deze heb ik het gat in m’n cultuur gedicht.
Veel leesgenot
Hans Rigauts
Algemeen directeur