Skip to content

Semitendinosus frictiesyndroom, quid nunc?

Editie 48 - Mei 2021

Al zes maanden heeft een intensief sporter last van posteriomediale kniepijn, vooral na het lopen en het fietsen. Omdat eerdere behandelingen weinig of niks uithaalden, wil hij graag een tweede opinie.

Een man van 32 jaar komt op de consultatie Orthopedie voor een second opinion in het kader van posteriomediale kniepijn. De klachten zijn al een zestal maanden aanwezig en komen vooral op na intensief lopen en na fietsen. Bij verdere navraag zou er een mineur trauma opgelopen zijn ter hoogte van de mediale zijde van zijn knie.

Deze man is een fervent sporter en doet aan triatlon. Qua relevante voorgeschiedenis is het vermeldenswaardig dat hij drie jaar geleden reeds een iliotibiale band release onderging.

De patiënt werd in het verleden behandeld met intra-articulaire infiltraties wegens vermoeden van mediaalcompartimentlijden (meniscaal). Hij kreeg ook kinesitherapie en lokale infiltraties in het kader van overbelasting en inflammatie ter hoogte van de mediale gastrocnemius. Voorgaande radiografie en begeleidende echografie waren hiervoor suggestief. Beide types behandeling gaven evenwel geen enkele of slechts minimale beterschap.

Op de consultatie blijkt het intra-articulair onderzoek van de knie bij deze man relatief normaal: er is een full range of motion, meniscale testen zijn negatief, er is geen reactieve hydrops en de knie is stabiel. Wel opmerkelijk is dat er posteromediaal een 5- à 10-tal centimeter boven het kniegewricht duidelijk last aanwezig is, met een electieve drukpijnlijkheid. Lokale zwelling is afwezig.

Abductie van de heup is licht gevoelig, met een uitstraling naar de hamstrings toe. Het intra-articulair onderzoek van de heup is rustig.

Als bijkomend onderzoek wordt een optimalisatie van de beeldvorming (MRI) gevraagd, met een klinisch vermoeden van een extra-articulair probleem.

MEER INFORMATIE:

dr. Gilles Van Eetvelde dienst Orthopedie campus Sint-Jan

De MRI, de gouden standaard qua beeldvorming rondom de knie, toont geen enkele intra-articulaire afwijking.

Er valt echter een duidelijke vochtschil of inflammatie te bemerken ter hoogte van de semitendinosuspees (Fig. 1 en 2) aan de intersectie met de semimembranosus. De MRI bevestigt dus een belastings-gebonden probleem met een focale tendinopathie van de semitendinosus. Dergelijk semitendinosus frictiesyndroom komt weinig voor. De meeste tendinopathieën ter hoogte van de pes anserinus (de semitendinosus is een van drie pezen van de pes anserinus) komen voor ter hoogte van de insertie aan de anteromediale zijde van de tibia, waar een kleine slijmbeurs aanwezig is die vaak aanleiding geeft tot inflammatie.

In deze casus ligt de tendinopathie eerder atypisch: meer proximaal ter hoogte van de plaats waar de semitendinosus en semimembranosus elkaar tegenkomen en kruisen. Dergelijke tendinopathie komt typisch voor bij cyclische sporten tegen hoge weerstand. Een focaal mineur trauma (elongatieletsel of zelfs een spierscheur) kan dergelijke tendinopathie uitlokken en katalyseren. Door de genezing van dit letsel ontstaat er een focale hypertrofie die vervolgens de frictie met de semimembranosus onderhoudt, waardoor er dus bij intensief sporten steevast een ontstekingsreactie optreedt.

De behandeling bestaat initieel uit een conservatief beleid met aangepaste kinesitherapie en echogeleide infiltraties. Dit werd dan ook uitgevoerd op de dienst Radiologie door collega dr. Koen Mermuys. De patiënt kreeg twee infiltraties met lokale corticosteroïden, met een interval van acht weken. Ze gaven telkens tijdelijk slechts onvoldoende beterschap.

Finaal kreeg deze man een chirurgische behandeling aan de hand van een tenotomie van de semitendinosuspees.

Bij deze ingreep wordt de insertie van de semitendinosuspees opgezocht en wordt de pees gestript. Deze ingreep is perfect vergelijkbaar met het preleveren van de semitendinosusgreffe (hamstring) bij een voorstekruisbandreconstructie. De gevolgen zijn vrij beperkt gezien de andere hamstrings en kniebuigers de functie van de semitendinosus perfect overnemen. Postoperatief stelden er zich geen problemen en was mobilisatie en steunname onmiddellijk toegestaan. Fietsen mocht de patiënt hervatten na twee weken en loopactiviteiten hervatte hij progressief na zes à acht weken. Vier maanden na de ingreep was de patiënt volledig klachtenvrij.

semitendinosuspees
Fig 1. MRI rechterknie: vocht posteromediaal rondom de semitendinosuspees in vooraanzicht

semitendinosuspees
Fig 2. MRI rechterknie: vocht posteromediaal rondom de semitendinosuspees in profiel

Volgende artsen waren betrokken bij deze voorbereidende onderzoeken en de ingreep:

Verwant

Geen publicaties beschikbaar...
Geen podcAZt beschikbaar...
Geen media beschikbaar...
Geen gepland event beschikbaar...