In april van dit jaar zijn we op de eenheid voor beroertezorg gestart met een nieuwe vorm van formele neglecttraining. De patiëntengroep bestaat voornamelijk (maar niet exclusief) uit opgenomen patiënten die een beroerte hebben doorgemaakt met neglect tot gevolg. De incidentie van neglect bij beroertepatiënten is ongeveer 30%.
Neglectpatiënten hebben een verminderde neiging om te reageren op, of actief te zoeken naar stimuli in het gedeelte van de ruimte contralateraal aan de laesie, zonder dat er sprake is van een verlies van sensorische of motorische functies waardoor dit gedrag verklaard zou kunnen worden. De patiënt gedraagt zich alsof voorwerpen en personen in het verwaarloosde gebied niet bestaan. Het gaat hierbij meestal om de ruimte links van de patiënt. Hij is geneigd het hoofd en de blik vooral te richten naar de niet-aangedane zijde. We merken dat patiënten hun voedsel links op hun bord laten liggen, enkel de rechterzijde van hun gezicht scheren, wassen en maquilleren, regelmatig tegen deurposten aanbotsen… Hoewel neglect door o.a. familieleden niet steeds even snel wordt opgemerkt als motorische en fatische stoornissen, wordt het resultaat van de revalidatie in belangrijke mate bepaald door de aan- of afwezigheid van neglect. We zijn het eerste centrum in Vlaanderen dat een dergelijk intensief, multidisciplinair trainingsprogramma voor neglectpatiënten aanbiedt. Op grond van een tentatieve diagnose van het neglect door de behandelende neuroloog (G.V.) en na gedetailleerd neuropsychologisch neglectonderzoek door de psycholoog (F.G.) wordt de functionele impact ingeschat door de ergotherapeut (K.D.). In onderling overleg wordt vervolgens bepaald wie voor de therapie in aanmerking komt. De behandeling bestaat uit een uur training per dag gedurende vijf dagen per week, en dit gedurende maximaal zes weken, afhankelijk van de individuele evolutie. Het programma is gebaseerd op een Nederlands protocol (Fasotti & van Kessel, 2007) dat op zijn beurt een aanpassing is van een Italiaans schema (Pizzamiglio et al., 1992) en omvat vier verschillende taken: 1. visuospatiële scanningstraining op een groot scherm (“training di scanning visuo-spaziale” m.b.v. een projectie van twee meter breed) 2. het kopiëren van matrixen 3. lees- en schrijftaken 4. het beschrijven van platen Er wordt systematisch en gestructureerd, met toenemende moeilijkheidsgraad, geoefend in het richten van de aandacht naar de linkerzijde. De training zelf wordt begeleid door de ergotherapeut. Op vaste tijdstippen tijdens het behandeltraject worden tussentijdse evaluaties gemaakt. Op basis hiervan beoordeelt het multidisciplinaire team van de Neurovasculaire Eenheid of verdere training zinvol is. Bovenstaande behandeling kan worden gecombineerd met rTMS (repetitieve Transcraniële Magnetische Stimulatie), een revalidatietechnologie waarover eerder in dit tijdschrift reeds werd bericht (Nyffeler et al. 2009). Andere evidence-based revalidatietoestellen en -technieken die bij beroertepatiënten worden gebruikt zijn bijvoorbeeld Bi-Manu Track, Reha-slide, Gait Trainer en spiegeltherapie. De behandeling wordt ook ambulant aangeboden. Hiervoor kan contact opgenomen worden met K. Dhont (050/452910) of F. Geschier (050/452470). “Op basis van tussentijdse evaluaties beoordeelt het multidisciplinaire team van de Neurovasculaire eenheid of verdere training zinvol is.”
Referenties
» Pizzamiglio, L., Antonnuci, G., Judica, A., Montenero, P., Razzabi, C., & Zoccolotti, P. (1992). Cognitive rehabilitation of the hemineglect disorder in chronic patients with unilateral right brain damage. Journal of Clinical and Experimental Neuropsychology, 14(6), 901-923.
» Fasotti, L., & van Kessel, M. (2007). Cognitieve revalidatie van neglect, protocol en trainingsmateriaal. Nijmegen.
» Nyffeler, T., Cazzoli, D., Hess, CW., Müri, RM. (2009). One Session of Repeated Parietal Theta Burst Stimulation Trains Induces Long-Lasting Improvement of Visual Neglect. Stroke, 40(8), 2791 – 2796.”
