De klassieke algehele anesthesie bestaat uit drie hoekstenen: hypnose of slaap, immobilisatie door curarisatie en analgesie of pijnstilling. Deze drie elementen vullen we doorgaans aan met een vierde pijler: controle van het sympathische zenuwstelsel. Twee generaties anesthesiologen hebben steeds op basis van dit stramien gewerkt, en dit sinds de introductie van intraveneuze barbituraten, curares en opiaten. Wordt dit paradigma nu verlaten?

Morbide obesitas is een chronische aandoening, geassocieerd met een verhoogd mortaliteitsrisico en met een groot aantal co-morbiditeiten (diabetes type 2, arteriële hypertensie, obstructief slaapapneu syndroom, hypercholesterolemie, gewrichtsproblematiek, …). De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft obesitas uitgeroepen tot epidemie van de 21ste eeuw.

Cardiovasculair lijden is nog steeds een van de belangrijkste doodsoorzaken in de Westerse Wereld. Zestig percent van deze mortaliteit doet zich voor na een plotse collaps van de patiënt. Ook al overleeft de patiënt de hartstilstand dankzij snelle reanimatie door omstaanders en professionele hulpverleners, dan nog is de kans op neurologische schade bijzonder groot. Drie tot vijf minuten na de hartstilstand worden de neuronen al onherstelbaar beschadigd. Zelfs na herstel van de eigen circulatie bij succesvolle reanimatie wordt de eerste uren en dagen verdere schade aangericht door veelvuldig ingezette cascades zoals calcium shifts, excitotoxiciteit, lipideperoxidatie en andere vrijradicaalreacties die leiden tot DNA-beschadiging en apoptose – beter bekend als het post-reanimatie syndroom. Deze agressors brengen eerst schade toe aan de meest kwetsbare delen van de hersenen (hippocampus, neocortex en cerebellum), wat leidt tot post-anoxische encephalopathie.

In oktober 2006 organiseerde de Dienst Anesthesiologie een symposium over de langetermijneffecten van anesthesie. Dit thema kan geneesheer noch patiënt onberoerd laten. Anesthesiologen hebben zich altijd bekommerd om de onmiddellijke peroperatieve morbiditeit en mortaliteit. Nu verruimen we echter de horizon.